Author: admin

Mamy nowelizację prawa autorskiego

Posted on by

18/08/2024

Mamy długo oczekiwaną nowelizację prawa autorskiego, która – zgodnie z dyrektywą UE – dostosowuje polskie przepisy do realiów rynku cyfrowego. Dzięki presji środowisk twórczych przyjęto szereg korzystnych rozwiązań, m. in. tzw. klauzulę bestsellerową, która pozwoli twórcom renegocjować stare umowy, jeśli ich dzieło odniesie nieoczekiwany sukces rynkowy. Dzięki zgodnej współpracy Unii Literackiej i Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury w ustawie znalazły się zapisy, które mają zapewnić autorom utworów literackich tantiemy od odtworzeń audiobooków w serwisach abonamentowych. Pod koniec lipca zmiany przyjął parlament, a 14 sierpnia 2024 r. ustawę podpisał prezydent RP.

Aukcja dla Serhija Żadana – ukraińskiego pisarza na froncie

Posted on by

18/08/2024

03/09/2024

Obiad z Olgą Tokarczuk, teatr z Wojciechem Tochmanem, wycieczki, spacery, prezenty i mnóstwo książek z dedykacjami – m.in. takie skarby można licytować podczas aukcji charytatywnej zorganizowanej przez Unię Literacką we współpracy z Allegro. Zgromadzone środki zostaną przeznaczone na pomoc humanitarną dla pisarza Serhija Żadana, który broni Charkowa. Zbiórka trwa od 29 sierpnia 2024 do 31 października 2024. Zapraszamy:

https://allegro.pl/charytatywni/stowarzyszenie-unia-literacka/cele/unia-literacka-pisarze-i-pisarki-z-pomoca-dla-serhija-zadana-i-brygady-chartia?order=n

Nowe władze stowarzyszenia

Posted on by

25/05/2024

25 maja 2024 roku Walne Zgromadzenie Stowarzyszenia zdecydowało o poszerzeniu składu Zarządu. Do dotychczasowych członkiń i członków (Jacek Dehnel, Małgorzata Gutowska-Adamczyk, Anna Kochnowicz-Kann, Zygmunt Miłoszewski, Grzegorz Piatek) dołączyły dwie nowe osoby – Max Cegielski i Joanna Gierak-Onoszko. Poza tym przegłosowano m.in. podwyżkę kwoty zapomóg socjalnych oraz podwyżkę składki członkowskiej od 2025 r.

Podpisanie Konwencji Krakowskiej

Posted on by
28 X 2022 roku na Targach Książki w Krakowie podpisana została Konwencja Krakowska – pierwszy bodaj w historii kodeks dobrych praktyk na rynku wydawniczym w Polsce.
Dokument, stworzony pod egidą Krakowskiego Biura Festiwalowego i Krakowa, Miasta Literatury UNESCO, wypracowany został ze strony pisarzy przez Unię Literacką, ze strony tłumaczy – przez Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, ze strony wydawców – przez nieformalną grupę pod przewodnictwem Magdaleny Dębowskiej z Wydawnictwa Karakter.
Konwencja krakowska to spis dobrych praktyk, do których przestrzegania zobowiązują się jej sygnatariusze. Zawarte w niej zasady mają pomóc w zadbaniu o prawa twórców, budowaniu rynku książki, a także odpowiadać na realne potrzeby podmiotów na nim działających. Dokument podejmuje także tematy związane z prawem autorskim i rozwojem publikacji cyfrowych. W przyszłości planowane jest rozszerzenie go o części poświęcone innym grupom zawodowym (ilustratorzy, redaktorzy, księgarze).
W tej chwili dokument został podpisany przez nasze stowarzyszenia (UL i STL) oraz kilkunastu wydawców. Tekst Konwencji dostępny jest na stronie Unii Literackiej w zakładce „Wiedza”.

Wyniki naboru na rezydencje literackie w Gdańsku 2022

Posted on by

Wiemy już kogo będzie gościć Gdańsk podczas drugiej edycji Rezydencji literackich – programu skierowanego do pisarzy, pisarek, poetów, poetek, tłumaczy i tłumaczek z Polski, Białorusi oraz Ukrainy. Spośród zgłoszeń jury wyłoniło pięć osób, które w okresie od września do grudnia zamieszkają w Gdańsku, by tutaj żyć, tworzyć i szukać inspiracji. Są to: Błażej Warkocki, Gabriela Abrasowicz, Alena Ivaniushenka, Natalia Matoliniets i Roksolana Zharkova.

 

Rezydentom zostanie zapewnione mieszkanie, wsparcie merytoryczne i logistyczne oraz honorarium w wysokości do 3000 zł brutto miesięcznie. Goście zostaną także włączeni w działalność literacką Instytutu Kultury Miejskiej. Rezydencje w Gdańsku dają możliwość spędzenia kilku tygodni na pracy twórczej oraz szansę poznania lokalnego środowiska artystycznego. Rezydentami programu będą:

– Błażej Warkocki (rezydencja humanistyczna) – krytyk literacki, naukowiec i wykładowca na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, współredaktor Dezorientacji. Antologii polskiej literatury queer;

– Gabriela Abrasowicz (rezydencja translatorska) – doktorka nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, badaczka i tłumaczka, od 2009 roku jest aktywna jako terapeutka (terapia neurologopedyczna, emisja i impostacja głosu dla osób zawodowo pracujących głosem);

– Alena Ivaniushenka (rezydencja dla twórców z Białorusi) – dziennikarka oraz pisarka, absolwentka Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego oraz Szkoły Młodych Pisarzy Związku Pisarzy Białoruskich i PEN-centrum;

– Natalia Matoliniets (rezydencja dla twórców z Ukrainy) – pisarka, autorka wielokrotnie nagradzanych powieści dla młodych dorosłych, absolwentka dziennikarstwa na Lwowskim Narodowym Uniwersytecie im. Iwana Franki, członkini Związku Pisarzy Ukraińskich;

– Roksolana Zharkova (rezydencja dla twórców z Ukrainy) – pisarka, eseistka, krytyczka literacka, badaczka kobiecego pisarstwa. Uczestniczka oraz finalista i zwyciężczyni wielu krajowych i międzynarodowych konkursów literackich i artystycznych, laureatk kilku nagród literackich.

Nad zgłoszeniami pracowała komisja w składzie: Aleksandra Szymańska (Instytut Kultury Miejskiej), Ana Matusevič (Instytut Kultury Miejskiej), Izabela Morska (Stowarzyszenie Unia Literacka), Małgorzata Glasenapp (Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury).

Program „Rezydencje Literackie” realizowany jest przez Gdańsk (Instytut Kultury Miejskiej) we współpracy z Krakowem (Krakowskim Biurem Festiwalowym) i Warszawą (Staromiejskim Domem Kultury) oraz Unią Literacką i Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury.

Ruszył nabór do Rezydencji Wyszehradzkich

Posted on by

Ruszył nabór do 12 edycji programu stypendialnego dla pisarzy, poetów, tłumaczy literatury, krytyków, eseistów i dziennikarzy z Polski, Czech, Słowacji i Węgier. 32 rezydentów zrealizuje swoje projekty w czterech Instytucjach Goszczących z Polski, Czech, Słowacji i Węgier.

Operatorem Programu jest Stowarzyszenie Willa Decjusza.

CZAS TRWANIA PROGRAMU
W nadchodzącym roku 32 Rezydentów Literackich będzie mogło zrealizować własne projekty w czterech Instytucjach Goszczących (Bratysławie, Budapeszcie, Krakowie lub Pradze) w wybranym okresie czasu:
1. maja – 12. czerwca 2022 (Kompaktowa Edycja Wiosenna) lub 1. września do 30. listopada 2022 (Standardowa Edycja Jesienna).

CEL PROGRAMU
Program ma wspierać pracę i mobilność Rezydentów Literackich oraz tworzyć platformy wymiany informacji. Dodatkowo program umożliwia rozwój i promocję literatury państw Grupy Wyszehradzkiej na terenie Europy Środkowej. Uczestnicy mają niepowtarzalną okazję do promocji własnej twórczości, jak i możliwość skonfrontowania jej z odbiorcami, nawiązania dialogu, który pozwoli rozwijać ich projekty.

KOGO SZUKAMY
O stypendium mogą ubiegać się pisarze, poeci i tłumacze literaccy z krajów V4 z co najmniej jedną publikacją książkową oraz eseiści, krytycy literaccy, publicyści i dziennikarze z co najmniej 3 publikacjami w gazetach, czasopismach lub mediach elektronicznych (min. 18 lat).

STYPENDIUM
Stypendium obejmuje pobyt w wybranym mieście oraz miesięczne stypendium w wysokości 1,300 EURO brutto (Kompaktowa Edycja Wiosenna) lub 2,400 EUR brutto (Standardowa Edycja Jesienna) oraz wsparcie ze strony Instytucji Goszczącej w przygotowaniu pobytu, organizacji spotkań literackich, wywiadów i warsztatów, a także nawiązywaniu kontaktów z wydawcami i krytykami literackimi.

NABÓR DO PROGRAMU
Nabór do programu jest prowadzony od 15 września do 15 października 2022 roku.

JAK APLIKOWAĆ?
Aplikacja odbywa się poprzez system aplikacyjny
Wszystkie informacje znajdują się na stronie Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.
Więcej informacji na: https://willadecjusza.pl/aktualnosci/aplikuj

KONTAKT
Paweł Łyżwiński: pawel.lyzwinski@villa.org.pl
Problemy techniczne: rigo@visegradfund.org

Unia Literacka na Kongresie Książki w Krakowie

Posted on by
W dniach 26-30 X Festiwalowi Conrada będzie towarzyszył po raz kolejny Kongres Książki.
Unia Literacka będzie brała tam udział w trzech wydarzeniach:
28.10 – piątek
15.00 – Podpisanie Konwencji krakowskiej (pierwszego porozumienia między pisarzami, tłumaczami a wydawcami)
Targi Książki, s. Wiedeń B – spotkanie otwarte
Prezentacja: Magdalena Hajduk-Dębowska, Jacek Dehnel, Rafał Lisowski, Magdalena Kłos-Podsiadło
28.10 – piątek
16.00 – Prawo do faktów (rozmowa o wykorzystywaniu pracy autorów non fiction przez blogerów, podkasterów, itd. – oraz jak tej pracy bronić)
Targi Książki, Salonik Literacki – współorganizator ZAIKS
Uczestnicy: Iga Bałos, Jacek Dehnel, Bartek Dobroch
Prowadzenie: Marcin Żyła
29.10 – sobota
11.00 – Jak zaprosić autora? (prezentacja strony Impresariat Literacki)
Targi Książki, s. Lwów B – spotkanie otwarte
Uczestnicy: Jacek Dehnel, Marta Trojanowska, Rafał Lisowski

Głos zarządu UL w sprawie Domu Literatury w Warszawie

Posted on by
Zarząd Unii Literackiej od dłuższego czasu obserwował sytuację wokół warszawskiego Domu Literatury na Krakowskim Przedmieściu. Po ostatnim alarmującym artykule w „Gazecie Wyborczej” postanowiliśmy się aktywnie włączyć w budowanie koalicji nowych i starych stowarzyszeń twórczych, aby to miejsce ocalało. Spędziliśmy długie godziny na łączach z rozmaitymi osobami z miasta i ze stowarzyszeń. Mieliśmy jednak i mamy nadal głębokie przekonanie, że instytucja ta nie powinna trwać w obecnym kształcie. Czemu?
Dom Literatury to miejsce o trudnym do przecenienia znaczeniu dla polskiej kultury. – czytamy w artykule. Dowiadujemy się również, że jubileusze obchodzili tam Maria Dąbrowska i Władysław Broniewski – to bardzo pięknie, jednak oboje nie żyją od lat mniej więcej sześćdziesięciu. Wbrew alarmującym głosom w mediach społecznościowych nie jest to i nie było od lat ważne miejsce na mapie kulturalnej Warszawie, a z pewnością nie miejsce tętniące życiem i kulturą.
Wystarczy wejść na stronę Domu Literatury i zobaczyć dział „Aktualności” w roku 2022: przez dziesięć miesięcy to jedenaście wydarzeń dla dorosłych i osiem dla dzieci, czyli średnio niespełna dwa wydarzenia miesięcznie. Krakowski Pałac Sztuki czy Staromiejski Dom Kultury tyle mniej więcej robią w miesiąc, co Dom Literatury przez rok (i są to, dodajmy, imprezy nieco innej rangi). Nie dajcie się zmylić nagłówkom „konferencje” czy „rezerwacje” nie ma tam żadnych wydarzeń, żadnego szturmu na wejściówki, po prostu większość strony tej instytucji poświęcona jest wynajmowaniu „pokoi gościnnych” oraz sal konferencyjnych. Wielu warszawskich pisarzy i pisarek w ciągu roku częściej bywa we Wrocławskim Domu Literatury czy niedawno otwartym krakowskim Pałacu Potockich, niż przez ostatnie ćwierćwiecze w tej stołecznej instytucji.
Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, PEN Club, Związek Literatów Polskich to stowarzyszenia mające z pewnością długą (i różnoraką) historię, jednak trzymanie około 1800 m2 w dwóch kamienicach w centrum Warszawy na biura, pokoje hotelowe i z rzadka używaną salę konferencyjną wydaje nam się marnowaniem ogromnego potencjału. Owszem, wynika to poniekąd z samego ustroju Domu Literatury (przestrzenie mające zarabiać na utrzymanie darmowych biur stowarzyszeń) – ale dlatego ustrój ten należy zmienić.
Jako że czas gonił, po burzy mózgów – jak również po rozmowach z przedstawicielami innych stowarzyszeń – ułożyliśmy taki plan dla Domu Literatury w jego przyszłym kształcie:
1. Powołanie nowej miejskiej instytucji kultury, Domu Literatury. Na razie wprowadzenie tam kogoś przygotowującego, tymczasowego kto wykona prace typu: zbadanie stanu technicznego budynku, ocena wykorzystania pomieszczeń (czy zbiory archiwalne muszą być tam? Może powinny trafić do Biblioteki Narodowej?), spisanie statutu instytucji, rozpisanie konkursu na dyrektora/kę.
2. Usunięcie restauracji i wprowadzenie tam niezależnej księgarnio-kawiarni z programem kulturalnym, czynsz po stawkach preferencyjnych (konkurs na 5 lat, na przykład?); część księgarnio-kawiarni musiałaby być przekształcalna w salę na mniejsze spotkania.
3. Przekształcenie pokojów hotelowych w bazę istniejącego już warszawskiego programu rezydencji literackich (obecnie tworzonego przez UL i STL wspólnie z SDK jako organizatorem z ramienia miasta); docelowo organizatorem powinien być Dom Literatury. Rezydencje po połowie dla pisarzy/ek i tłumaczy/ek oraz po połowie dla twórców/czyń z Polski i zagranicy. W jury powinni zasiadać przedstawiciele wszystkich stowarzyszeń mieszczących się w Domu Literatury (i przedstawiciele miasta, rzecz jasna).
4. Przyznanie w budynku biur dla Unii Literackiej i Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury jako ważnych obecnie stowarzyszeń literackich, z poszanowaniem istniejących tam obecnie PEN, SPP i ZLP (acz z oceną, ile każde ze stowarzyszeń faktycznie potrzebuje miejsca). Nawiasem mówiąc, jeszcze przed artykułem w „Wyborczej” nowe stowarzyszenia otrzymały takie zaproszenie od obecnie mieszczących się w Domu, co widzimy jako otwarcie nowego rozdziału w naszych stosunkach.
5. Powołanie Domu Literatury jako żywej instytucji literackiej, z dużym programem kuratorskim; równolegle komercyjne wynajmowanie dużej sali wydawnictwom na promocje książek (ale jednak nie każdemu i nie na cokolwiek); chętnie współpraca z festiwalami literackimi, np. Big Book.
6. I sprawa bonusowa: powiązanie z Domem Literatury i zreformowanie Nagrody Literackiej Miasta Warszawa. Obecnie, mimo dużych nakładów finansowych, jest mało widoczna na tle pozostałych miejskich nagród literackich – gdyńskiej Gdyni, radomskiego Gombrowicza czy wrocławskiego Angelusa/Silesiusa. Uważamy, że powinien to być polski Booker, doroczna nagroda za najlepszą powieść – obecnie nagroda to łącznie ok. 300 tys. złotych rocznie, więc bez dokładania można zrobić największą na rynku nagrodę literacką wysokości 200 tys., plus za nominacje (jak obecnie) po 5 tys. (z pozostawieniem nagrody dla książki warsawianistycznej). Oczywisty patron – Prus i „Lalka”, ultrawarszawska powieść, dziejąca się częściowo wręcz na tej ulicy. Najlepiej, gdyby nagroda była powiązana z festiwalem literackim, który odbywałby się w Domu.
19 X odbyło się zwołane przez Urząd Dzielnicy Śródmieście interwencyjne spotkanie władz dzielnicy ze stowarzyszeniami: SPP, ZLP, Pen Club oraz UL i STL. Wyniki są obiecujące – wydaje się, że większość naszych postulatów trafiła na podatny grunt po obu stronach. Nie odtrąbiamy jeszcze sukcesu, bo chcemy mieć dokładniejsze sprawozdanie i faktycznie powołany już zespół do spraw przekształcenia Domu Literatury. Będziemy informowali o rozwoju sytuacji.

Angelus dla Pasewicza za „Pulverkopf” i Warmuza za przekład Nagy’ego

Posted on by
Nagrodę Angelus dla najlepszej powieści z Europy Środkowej po raz drugi zdobył pisarz z Polski. Angelusa otrzymał Edward Pasewicz z „Pulverkopf” (wyd. Wielka Litera)
Nagrodę Angelus za przekład otrzymał Daniela Warmuz za przekład „Szatańskiego pomiotu” Zoltána Mihály Nagy’ego (wyd. Warsztaty Kultury w Lublinie)
Nagrodę im. Natalii Gorbaniewskiej otrzymał Jaroslav Rudiš za „Ostatnią podróż Winterberga” (tłum. Małgorzata Gralińska, wyd. Książkowe Klimaty.